Sredinom maja mjeseca Vlada je dostavila u skupštinsku proceduru Predlog zakona o dopunama Zakona o finansiranju lokalne samouprave kojim predlaže da se ubuduće opštinama ne ustupa i ne opredjeljuje dio poreza na dohodak fizičkih lica kroz Egalizacioni fond i po tom osnovu opštine će biti zakinute za 11,8 miliona eura na godišnjem nivou.
Ovo predlaže ista ona Vlada, čiji je premijer u svom ekspozeu obećao da decentralizacija nadležnosti ka lokalnim samoupravama, njihova veća funkcionalna i finansijska nezavisnost moraju biti odlučnije sprovedene kako bi se obezbijedio ravnomjeran razvoj svih krajeva države. Ali govoriti o (ne)principijelnosti premijera i njegove Vlade, težini njegove riječi i obećanja, više nema nikakvog smisla i postalo je bespredmetno.
Međutim, ono na što se mora ukazati jeste da je upravo Evropska komisija u svom prošlogodišnjem Izvještaju za Crnu Goru pohvalila što su se zahvaljujući novom Zakonu o finansiranju lokalne samouprave uvećali prihodi opština, kako od poreza na lični dohodak, tako i od transfera iz Egalizacionog fonda, što je proizvelo pozitivne efekte u oblasti finansiranja lokalne samouprave.
To što premijer i njegova Vlada ne poštuju mišljenja EK, njihove preporuke i sugestije, kao ni sadašnja parlamentarna većina jeste njihova odluka i pravo, ali ono što zabrinjava jeste da oni više nemaju osjećaja ni za građane ove države, imajući u vidu da ovakvim izmjenama zakona planiraju da opštinama oduzmu 11,8 miliona eura i to u trenucima teške ekonomske krize, kada se sve opštine suočavaju sa problemom konsolidovanja finansija i obezbjeđenja finansijske održivosti u uslovima teške zdravstvene i ekonomske krize.
U svom stilu, Vlada u obrazloženju predloga zakona tvrdi da je on usaglašen sa Evropskom poveljom o lokalnoj samoupravi i to članom 9. što nije tačno. Poveljom je propisano da se “sredstva za finansiranje sopstvenih poslova opštine obezbjeđuje u budžetu opštine. Sredstva moraju da budu primjerena izdacima potrebnim za finansiranje nadležnosti opštine utvrđenim zakonom”, kao i preporukom Savjeta Evrope (2005) broj 21: “Generalno, kada više vlasti donose odluke koje smanjuju poresku osnovicu lokalnih vlasti, treba obezbijediti nadoknadu”. Vlada je samo vodila računa o tome da od opština uzme 11,8 miliona eura, ali ne i o tome da im u tom iznosu obezbijedi drugi izvor finansiranja.
U konačnom u svom već dobro poznatom maniru netransparentnosti u radu i odlučivanju, kao i neinkluzivnosti zainteresovanih strana i javnosti u procesu priprema novih zakonskih rješenja, Vlada je donijela odluku da ne traba sprovoditi javnu raspravu povodom ovog zakona, već ga je kako ističu samo dostavila zainteresovanim stranama na mišljenje. Iako je u takvom postupku “konsultacija” Zajednica opština dala negativno mišljenje, Vlada ostaje pri svom predlogu zakona, zanemarujući stvarne i objektivne potrebe opština.
Vjerovatno će ovo biti još jedno zakonsko rješenje koje će nova vlast u novouspostavljenoj praksi mijenjati samo par dana nakon donošenja ili će se nakon njegovog donošenja pitati da li je u skladu sa Ustavom i stvarnim potrebama građana i opština ili je donijet na njihovu štetu.
Suzana Pribilović, poslanica DPS u Skupštini Crne Gore
